Konstrukcja dachowaForma dachu wpływa coś więcej niż na wygląd mieszkaniu, ale również w dużym stopniu na możliwość wykorzystywania poddasza. Dużo obszaru zapewniają np. proste, dwuspadowe dachy na temat dużej rozpiętości i znacznym kącie nachylenia połaci (powyżej 40°) oraz dachy spośród wysoką ścianką kolankową. Swoboda w zagospodarowaniu poddasza zależy także od rodzaju konstrukcji dachu, gdyż do niej elementy mogą ją znacznie ograniczać. https://drewzim.pl/
Po budynkach godne uwagi są przede wszelkim dachy o nieskomplikowanych kształtach (głównie dwuspadowe) i - co się z tymże wiąże - nieskomplikowanej konstrukcji. Takie budowle dachowe są tańsze i łatwiej należycie ułożyć na nich pokrycie, lepiej więc nie urozmaicać katalogów licznymi lukarnami, dymnikami i wieżyczkami.
Przeprowadzenie skomplikowanego wielopołaciowego dachu wymaga bardzo ogromnych kwalifikacji oraz sporej staranności zarówno od cieśli, jak i dekarzy. Łatwiej wtedy o błędy, a mnogie kosze pomiędzy połaciami sprzyjają zaleganiu płatków śniegu i utrudniają odprowadzanie wody deszczowej.
Więźba dachowa - krokwiowa i krokwiowo-jętkowa
Po tych najprostszych więźbach (rys. 3 i 4) pary krokwi zbiegających się po kalenicy tworzą konstrukcję wiązarów - jednakowych w całym dachu. Jeśli strop poddasza jest drewniany, dolnymi pasami wiązarów potrafią być belki stropowe, a gdy strop jest żelbetowy bądź ceramiczny, funkcję pasów dolnych może też przejąć jego konstrukcja nośna. Wówczas na ogół krokwi nie opiera się bezpośrednio na murze, lecz na zakotwionym w nim krawędziaku.
Uwaga! Drewniane elementy więźby muszą być oddzielone od muru warstwą izolacji przeciwwilgociowej. Najczęściej wykonuje się ją z papy.
Jętka, poziomy szczegół pomiędzy krokwiami, służy ich usztywnieniu oraz zmniejsza uginanie się krokwi pod obciążeniem.
Wiązary wiąże się usztywniającymi więźbę wiatrownicami, ponadto usztywnia je deskowanie lub ołacenie.
Największą zaletą tej konstrukcji jest do niej prostota. Jednak tuż przy typowym wykonaniu oficjalne wady to nieogromna dopuszczalna rozpiętość - do 6-7 m, oraz wymagany ogromny spadek dachu a mianowicie 40°-60°. Jednak podpierając jętkę dwoma słupami na krańcach oraz wzmacniając połączenie krokwi w kalenicy (z nakładkami i deską kalenicową - kontur. 5) oraz robiąc zakotwienie dolnego ukończenia krokwi można powiększyć rozpiętość konstrukcji do 12 m, natomiast spadek dachu zredukować do 20°.
Obok niewielkich rozpiętościach, wówczas gdy nie ma słupów, przestrzeń poddasza możemy dowolnie dzielić. Jętki są często wykorzystywane jako element konstrukcyjny sufitu albo pozostawia się je widoczne, by dodawały charakteru pomieszczeniom pod skosami.
Więźba dachowa a mianowicie płatwiowa
Płatwie to belki równoległe do kalenicy, na których opierają się krokwie. Dolne płatwie spoczywają na stropie albo ściance kolankowej, pozostałe zaś są podparte słupami. Obciążenia będą przekazywane za pośrednictwem płatwi na ściany nośne i strop.
Najczęściej elementem wiązarów są też kleszcze - umieszczone poniżej płatwi pary belek lub desek obejmujących obustronnie krokwie jak i również słupy. Natomiast miecze pozwalają zwiększyć odległości pomiędzy słupami. Słupy i kleszcze rozmieszcza się tylko jak 3-4 pary krokwi (wiązarów), reszta wiązarów składa się wraz z samych krokwi.
Więźba płatwiowa występuje po wielu odmianach jak i również jest bardzo uniwersalna. Rozpiętość dachu ma możliwość sięgać 12 m, a jego rzut może być nawet bardzo skomplikowany.
Dobierając odpowiednio liczbę płatwi i słupów możemy zaś zaprojektować kalenica o niemal przypadkowym, nawet minimalnym spadku.
Utrudnieniem w zagospodarowaniu poddasza o takowej więźbie są słupy, jednak są rozstawione co 3-4 metry, czasem udaje się zaś ukryć gryzie w ściankach działowych.
Więźba dachowa - z wiązarów kratowych
Wiązary kratowe (kratownice) to nowoczesne budowle złożone ze cieńszych elementów niż znane więźby ciesielskie. Wiązar taki składa się z pasa górnego i dolnego, pomiędzy którymi znajdują się cienkie pionowe słupki i ukośne krzyżulce. Dzielą one obszar wiązara na względnie niewielkie trójkąty.
Wiązar kratowy ma niezwykle dużą sztywność i wytrzymałość, jest przy tym lekki, natomiast do jego zrealizowania potrzeba niewiele drewna. Takie wiązary mogą mieć oczywiście także usterki - ich wykonanie jest bardzo pracochłonne i wymaga dużej dokładności.
Dlatego najpomyślniej, jeśli są przyrządzane nie na strukturze, lecz w wyspecjalizowanej wytwórni. Korzystne (i najtańsze) jest wtedy wykonanie wielu identycznych wiązarów. Cienkie składniki są bardziej wrażliwe na działanie ognia i korozję biologiczną (grzyby i owady), dlatego szczególnie zasadnicza jest odpowiednia właściwość drewna. Szczęśliwie wytwórnie na ogół dbają o jakość surowca.
W domach 1 rodzinnych stosuje się wiązary kratowe o rozpiętości do 12 metrów, choć można wykonać znacznie większe. Pierwotnego zaletą jest owo, że nie wymagają podpór pośrednich (wewnętrznych ścian nośnych ani podciągów). Choć wiązary kratowe można skonstruować do każdego dachu, spadki dachów na temat konstrukcji z wiązarów kratowych są najczęściej niewielkie (do 20°), gdyż przestrzeń poddasza podzielona takimi wiązarami w zasadzie nie nadaje się do wykorzystywania.
Wyjątkiem są w tym miejscu dachy o konstrukcji jak na obrys. 9. Wiązary zastosowano tu w konstrukcji dachu krokwiowego a mianowicie wiązar kratowy na temat wysokości 30-40 cm zastępuje tu krokiew z litego drzewa. Rozpiętość dachu być może sięgać nawet dwunastu m, a tolerowany kąt jego nachylenia to 21-44°. Widoczne w ten sposób poddasze można niezwykle dobrze wykorzystać jako mieszkalne.
Więźba dachowa - wieszarowa
Owo szczególny rodzaj struktur, przydatny głównie wówczas, gdy odległości pomiędzy ścianami nośnymi istnieją bardzo duże (ok. 10 m), gdy np. wszystkie obładowania muszą być wyłożone na ściany powierzchowne (brak wewnętrznych tapet nośnych).
Krokwie przekazują obciążenia np. na płatwie, an owe zaś - na wieszaki zamiast na słupy. Więźby o konstrukcji wyłącznie wieszarowej nie są popularne i rzadko widuje się je o rozpiętości ponad 12 metrów. Jednak wieszaki bywają wykorzystywane w zastępstwie słupów, w więźbach o różnej konstrukcji.
|
